قرارداد آتی ارز چیست (Currency Forward)

قرارداد آتی ارز یک قرارداد الزام‌آور در بازار ارزهای خارجی است که نرخ بهره به‌کاررفته برای خرید یا فروش یک ارز در آینده در آن تثبیت می‌شود. قرارداد آتی ارز یک ابزار پوشش دهی ریسک قابل تنظیم است که شامل پیش‌پرداخت معاملات مارجین نمی‌شود. دیگر مزیت قرارداد آتی ارز این است که شرایط آن استاندارد نیستند و برعکس قراردادهای آتی ارزهای مبادله شده، می‌تواند با هر مقدار مشخص و برای هر دوره تحویل یا سررسیدی سازگار شود.

نکات مهم:

• قراردادهای خلف ارز قراردادهایی خارج از بازار بورس هستند که در بازارهای فارکس معامله می‌شوند و شامل نرخ ارز یک جفت ارز می‌شوند
• برعکس قراردادهای آتی ارز و قراردادهای آپشن، قراردادهای آتی ارز زمانی که توسط بانک‌ها و شرکت‌های بزرگ مورداستفاده قرار می‌گیرند نیازی به پیش‌پرداخت ندارند.
• تعیین نرخ قرارداد آتی ارز به تفاوت نرخ بهره ارزهای حاضر در جفت ارز بستگی دارد.

اصول اولیه قراردادهای آتی ارز:

برعکس دیگر مکانیسم‌های پوشش دهی ریسک همچون قراردادهای آتی ارز و قراردادهای آپشن که به ترتیب به پیش‌پرداخت برای تأمین اعتبار اولیه و پرداخت وجه تضمین نیاز دارند، قراردادهای آتی ارز زمانی که توسط بانک‌ها و شرکت‌های بزرگ مورداستفاده قرار می‌گیرند نیازی به پیش‌پرداخت ندارند.

بااین‌وجود، یک قرارداد آتی ارز انعطاف کمی دارد و لازم‌الاجرا است به این معنی که خریدار یا فروشنده قرارداد درصورتی‌که نرخ تثبیت‌شده نامناسب باشد نمی‌توانند از معامله خارج شوند. ازاین‌رو به‌منظور اجتناب از عدم تسویه‌حساب یا عدم تحویل از سوی سرمایه‌گذاران خرد، مؤسسات مالی که با قراردادهای آتی ارز کار می‌کنند به مبلغی سپرده نیاز دارند که سرمایه‌گذاران خرد و شرکت‌های کوچک که رابطه تجاری با آن‌ها ندارند باید بپردازند.

تسویه‌حساب قراردادهای آتی ارز مطابق با روش پذیرفته‌شده و قیدشده در قرارداد توسط دو طرف می‌تواند به‌صورت نقدی یا تحویلی صورت گیرد. قراردادهای آتی ارز ابزارهای خارج از بورس هستند و بر مبنای یک ارز متمرکز معامله نمی‌شوند و به‌عنوان  «قراردادهای آتی قطعی» (Outright Forwards) نیز شناخته می‌شوند.

بیشتر بخوانید:اندیکاتورهای تکنیکال معرفی‌شده

چکیده نکات:

صادرکنندگان و واردکنندگان به‌طورکلی از قراردادهای آتی ارز برای پوشش دهی ریسک ناشی از نوسانات نرخ ارز استفاده می‌کنند.

مثالی از یک قرارداد آتی ارز:

مکانیسم محاسبه نرخ قرارداد آتی ارز واضح است و به تفاوت نرخ‌های بهره جفت ارز (با فرض اینکه هر دو ارز آزادانه در بازار فارکس معامله شوند) بستگی دارد.

برای مثال، نرخ بهره لحظه‌ای دلار کانادا در برابر دلار آمریکا را 1 دلار آمریکا = 0500/1 دلار کانادا در نظر بگیرید، نرخ بهره یک‌ساله دلار کانادا 3 درصد و نرخ بهره یک‌ساله دلار آمریکا 5/1 درصد است.

پس از یک سال، بر اساس نرخ برابری بهره، 1 دلار آمریکا با نرخ بهره 5/1 درصد برابر با 0500/1 دلار کانادا با نرخ بهره 3 درصد است، با این معنی که:

• $1 (1 + 0.015) = C$1.0500 x (1 + 0.03)
• US$1.015 = C$1.0815, or US$1 = C$1.0655

نرخ یک‌ساله قرارداد آتی در این مثال US$ = C$1.0655 است. به یاد داشته باشید که به دلیل اینکه نرخ بهره دلار کانادا از دلار آمریکا بیشتر است با تخفیف در قرارداد آتی نسبت به دلار آمریکا معامله می‌شود.

همچنین نرخ بهره لحظه‌ای واقعی دلار کانادا به مدت یک سال از زمان فعلی هیچ‌گونه ارتباطی با نرخ بهره قرارداد آتی یک‌ساله کنونی ندارد.

نرخ قرارداد آتی ارز تنها بر مبنای تفاوت نرخ‌های بهره محاسبه می‌شود و انتظارات سرمایه‌گذاران در خصوص جایگاه نرخ واقعی ارز در آینده را پاسخ نمی‌دهد.

قراردادهای آتی ارز و پوشش دهی ریسک:

یک قرارداد آتی ارز چگونه به‌عنوان مکانیسم پوشش دهی ریسک به کار می‌رود؟ تصور کنید که یک شرکت صادرات کانادایی کالاهایی به ارزش 1 میلیون دلار را به یک شرکت آمریکایی می‌فروشد و انتظار کسب سود حاصل از صادرات را به مدت 1 سال از حالا دارد. صادرکننده نگران است که دلار کانادا نسبت به نرخ کنونی (0500/1) خود ارزش بیشتری تا یک سال بعد پیدا کند که این به این معنی است که او دلار کانادایی کمتری به ازای دلار آمریکا دریافت خواهد کرد؛ بنابراین صادرکننده کانادایی وارد قرارداد آتی می‌شود تا کالاهای خود به ارزش 1 میلیون دلار آمریکا را از حالا به مدت یک سال و با نرخ آتی ارز US$1 = C$1.0655 به فروش رساند.

بیشتر بخوانید:اندیکاتورهای تکنیکال معرفی‌شده

اگر از حالا تا یک سال دیگر نرخ لحظه‌ای US$1 = C$1.0300 باشد – که به این معنی است که ارزش دلار کانادا همان‌گونه که صادرکننده پیش‌بینی کرده بود افزایش‌یافته است، با تثبیت نرخ بهره در قرارداد آتی صادرکننده 35500 دلار کانادا سود کرده است (با فروش 1 میلیون دلار آمریکا در 0655/1 دلار کانادا به‌جای نرخ لحظه‌ای 0300/1 دلار کانادا). به‌عبارت‌دیگر اگر نرخ لحظه‌ای تا یک سال بعد 0800/1 دلار کانادا شود (دلار کانادا برخلاف پیش‌بینی صادرکننده با کاهش ارزش روبرو شود)، صادرکننده ضرری معادل 14500 دلار کانادا متحمل می‌شود.